Kerstcrescendo

Sinterklaas is hier een onbekende soldaat. Het kerstleger strijdt sinds Halloween op drie fronten tegelijk en rukt alsmaar verder op naarmate Jezus' geboortedag nadert.

Het volk viert vrolijk mee. Eenvoudig groen en lichttapijten met louter witte lampjes keur ik eigenlijk goed. Maar voor flikkerende fluorescerende kerstlichtjes, lampjes in plastieken kandelaars en verlichte reeën deins ik enigzins terug. Twee glanzende kerstbollen op de overloop leggen: less is more? En waarom mogen enkel blinde dwergen een lichtslang in een metershoge spar werpen?

Daarnaast doen ook de shoppingcentra naarstig mee, zoals aan Potsdamer Platz (eerste foto). Veel rood en groen, en plastieken kerstbomen voor de brandveiligheid. In Schönhauser Arkaden (tweede foto), het winkelparadijs aan mijn metrostation, staan tien taferelen opgesteld, met valse poppen, kilo's wattensneeuw en een glazen wand ter afschrikking van het geboefte.

Tenslotte heeft Berlijn een zestigtal Weihnachtsmärkte, en volgens The Times zijn het de mooiste van Europa. Elk groot plein heeft zo zijn eigen kerstmarkt, die weinig verschilt met zijn Belgische tegenhangers. Er zijn veel eet- en drankstandjes en de waardevolle koopwaren van een hele markt passen netjes in een krappe fietstas. Overal ligt dezelfde mirre: turkooizen druipkaarsen, adventskalenders, gouden gieters, Finse honing en houten tegeltjeswijsheden:

Die Welt ist ein Irrenhaus [zottekot], aber hier ist das Zentrum.

Weinigen lijken zich te storen aan de muziek van Céline Dion en Mariah Carey, wellicht dankzij de mierzoete Glühwein. De mensen zijn goedgemutst want ogenschijnlijk handicaploze volwassenen mogen straffeloos een kerstmuts dragen.

Misschien zijn het simpelweg warme signalen naar deze kille samenleving. De Messias in Bert Anciaux zou hier vele apostelen kunnen ronselen voor Zijn Projekt.

Quartier 206

Op een hoek van de chique Friedrichstrasse hebben hippe New Yorkse architecten 'Quartier 206' ontworpen. Het gebouw (huisslogan: World of style) huisvest onder meer Gucci, Louis Vuitton en Yves Saint Laurent. Ik durfde er niet binnengaan uit schrik voor de modepolitie. De buitenkant in Pacman-stijl vond ik trouwens blits genoeg.

Keisse doet het!

"KEISSE GEDOPT!" De Tom Boonen van de piste krijgt de wisselbeker 'Belg met de meeste aandacht in de Berlijnse pers'. Iljo Keisse, "ein nicht nur in seiner Fahrweise extrovierter Typ", siert nu al twee dagen de Duitse sportpagina's.

Natuurlijk is er vooral veel medelijden met zijn onfortuinlijke maat Robert Bartko (rechts op de foto). Die zal zijn duur bevochten overwinning in 't Kuipke misschien ook kwijtspelen. "Das ist ein Schock" voor de man uit Potsdam. Eind januari is Iljo alvast niet welkom in de zesdaagse van Berlijn, hier om de hoek.

Café De Karper is een aangename noodoplossing waar vader Ronnie de pils keurig weet te tappen en de kroezen met het logo loodrecht voor je neus zet. Jarenlang fietste ik langs de spandoeken aan café De Karper. "Keisse doet het!", las ik als het licht op rood stond.

Eerlijkheid siert. Iljo positief, en dat komt vast niet door een teveel aan schuimende Jupiler in De Karper.

Flip-throw

Duitsland behoort tot de top van het vrouwenvoetbal. De laatste twee keren werden ze wereldkampioen en in 2011 mag Duitsland het wereldkampioenschap zelf organiseren.

Momenteel vindt in Chili het WK vrouwenvoetbal voor -20-jarigen plaats. Duitsland won er vorige week tegen Brazilië. Straffer dan de uitslag was het kunstje dat de Braziliaanse voetbalster Leah ten beste gaf. Deze ex-turnster hanteert een zeer speciale techniek om de bal verrassend ver in te gooien, wat dan vaak tot doelpunten leidt.



Korte aanloop, handenstand op de bal, overslag en inworp. Simpel.

In het vrouwenvoetbal blijkt de 'flip-throw' al een bekende manier om zo ver mogelijk in te gooien. De wereldvoetbalbond FIFA heeft de truc toegestaan. Volgens de pers introduceert het vrouwenvoetbal hiermee voor de eerste maal een nieuw element in het voetbal.

Geflipt!

Ossi

Onlangs spraken we in de Duitse les over de Berlijnse Muur. De enthousiaste juf vroeg wie van ons uit het vroegere 'Westen' kwam en wie uit de andere wereld. Onder meer Zina uit China, Yo-Han uit Taiwan en de twee Oezbeekse meiden uit Tashkent die elkaar nog nooit eerder hadden ontmoet, behoorden tot de meerderheid. Ik bleek bij de minderheid te zitten.

Waarop de taallerares naar mij wees en met samenzweerderige stem verrukt uitriep: "Der Lukas ist ein Wessi! Ich auch!".

Gisteren wachtte ik in het diepe Oost-Berlijn op een bus. Mijn oog viel op deze vreemde Imbiss.

De Muur is gelukkig gevallen. Deze bistro met tentzeilen en houten hekje volgt weldra.

Verrassing!

God weet dat ik van verrassingen hou. Maar in dit verleidelijke paradijs viel helaas niks te vinden, op enkele bontmutsen en Berlijn-parafernalia na.

Revolution

Voorfilmpjes in de cinema zijn afwisselend praktisch, storend, dwaas en geweldig. Gisteren viel ik bijna van mijn zetel bij het zien van onderstaande reclamespot.

Hoofdrolspelers zijn achtereenvolgens: Fidel Castro, Mao Tse-Tung, Vladimir Lenin, Mahatma Gandhi, Ho-Chi Minh, Rosa Luxemburg, Martin Luther King, Che Guevara en Karl Marx. En de ontknoping is op z'n minst verrassend.



Het blijkt een promopraatje voor de nieuwste Dacia, de goedkope Roemeense variant van Renault. De Dacia is de ware troonopvolger van de Lada: weinig klasse of design en enkel in vale kleuren verkrijgbaar. Maar alleen al voor de prijs en deze fantastische spot zou ik me als de bliksem een Dacia Logan aanschaffen.

De 25 uur van Weeze

19u. Aankomst op de voormalige militaire Flughafen Weeze, nabij Düsseldorf. Poolse bouwvakkers bewonen vandaag de militaire barakken in de buurt. De luchthaven bedient intussen vooral Ryanair, al is ook het wereldse Corendon Airlines aanwezig. Regelmatig vertrekken er rommelvluchten naar Fuerteventura, Lanzarote en Gran Canaria. Door de hevige sneeuwval is het onzeker of mijn vlucht naar Berlijn (19u45) kan doorgaan.

20u. The gates are open. Ik wandel door de sneeuw naar de jet. De piloot kan pas opstijgen als er maximum anderhalve centimeter sneeuw op de startbaan (van 20 meter op 3 kilometer) ligt. Momenteel: vier centimeter, en de vlokken vallen sneller dan de twee sneeuwmachines kunnen ruimen. Afwachten dus...

21u. De verwarming in het vliegtuig valt een vijftal minuten uit, nadat eerder de elektriciteit het al eventjes begeven had. Ik geniet van de eerste Vlaamse weekendkrant in weken.

22u. De sympathieke piloot deelt mee dat de vlucht geannuleerd wordt. Ik zit op een strategische plek en kan daardoor als een van de eersten de eerstvolgende vlucht (06u30) naar Berlijn reserveren. Ik loop met mijn nieuwe vluchtdocument voorbij het lunapark en leg meteen beslag op de enige ligstoel die de luchthaven rijk is (rechtsonder het reclamepaneel op de foto). Een teak tuinmeubel, wat de twee Kempense huisvrouwen ons die ochtend nog zo hadden afgeraden wegens het intensieve onderhoud des winters.

23u. De hele nacht slaap ik betrekkelijk goed, al word ik geregeld wakker door de automatisch stem die ons aanmaant om uit veiligheidsoverwegingen bij onze valiezen te blijven.

00u. Een vriendelijke veiligheidsman deelt warme dekens uit. Ik aanvaard ze in dank en voel mee met Kosovaarse vluchtelingen. Ik heb spijt dat ik geen kussen of peignoir meegritste in mijn vorige overnachtingsplaats.

05u30. Ik sta rustig op, zie een lange rij, en trek buiten nog een fotootje ter herinnering.

05u55. De dame aan de ingang meldt dat het papier dat ik gisterenavond kreeg, geen check-in-bewijs is. Ik ren naar een Ryanair-desk, waar een lomp wijf mij bars toeblaft dat de check-in veertig minuten voor vertrek sluit. Ik ben luttele minuten te laat, ergo gescheten.

06u. Spurt naar de Service-Desk. Een jongedame stelt kortaf dat ik inderdaad te laat ben en dat ik een nieuwe vlucht zal moeten boeken. Ik schreeuw uit dat ik godverdomme een hele nacht in de hal lag te dutten, en dat het vliegtuig pas binnen een half uur vertrekt. Geen avance. Er blijkt geen andere mogelijkheid dan het boeken van de avondvlucht (19u45 - 90 euro) naar Berlijn.

07u. Ik baalde het voorbije uur als een stekker.

08u. Ik begin de humor van de situatie in te zien en heb vandaag gelukkig niks belangrijks te doen, behalve twee lessen.

10u. Aangezien er geen lockers zijn in de luchthaven, is een wandelingetje in de buurt van het luchthavengebouw onmogelijk.

11u. Ik word gek van het kleine luchthavengebouw. Van de weinige toeristische attrakties in de buurt, spreekt enkel het Bijbels openluchtmuseum me ietwat aan. Ik besluit gewoon te liften naar het dorpje Weeze, vier kilometer hiervandaan. Ik gooi mijn traditionele lifttechniek overboord, en staar - staand tussen de neerdwarrelende sneeuwvlokjes - zo triest mogelijk voor me uit.

11u10. Snel beet. Een vriendelijke Hollandse industrieel neemt me mee in zijn luxueuze Audi Q7. De man heeft een polyesterbedrijf in Polen en vindt mijn studiekeuze erg verstandig. "Nou man, daar ligt de toekomst voor jongeren!"

11u20. Weeze is groter dan verwacht, al valt er geen bal te beleven. Pietje Puk zou perfect aarden in Weeze, waar de jaren zestig nog gekoesterd worden en waar voetbalsupporters het embleem van hun favoriete voetbalploeg op hun garagepoort spuiten.

12u. Ik ontbijt op het dorpsplein bij bakkerij Willems. "Hier schmecken Backwaren noch wie sie schmecken sollen", stelt een certificaat terecht. De klanten in de bakkerij tschüsen allen terug als ik de bakkersvrouw gedag zeg.

13u. Dolend door Weeze voel ik me als een moderne rattenvanger van Hamelen. De aanwezige bejaarden en hangjongeren kijken me onbegrijpend aan.

14u. Ik drink een historisch walgelijke warme chocomelk in een cafe dat helemaal de paassfeer uitademt. Ik studeer vlijtig Russische woordjes en gooi de onderste helft van mijn kop tussen de plastieken bloemen.

15u. Bedwelmd door Arabische muziek, blog ik een uurtje in het Turkse internetcafé van Weeze. Inspiratie zàt.

16u. In de lokale PennyMarkt wandel ik tweemaal tergend traag langs alle rekken. Ik koop een potje probiotische yoghurt en een flesje High Speed - Oxygen Power. Ik vraag de Heer om vergiffenis namens alle mensen die regelmatig dit spul drinken. Ik mijmer over het economische succes van een bokaal gemarineerde rolmops op sterk water.

17u. Ik verlaat Weeze, waar de zoektocht naar de zin van het leven lang kan duren. Het sneeuwt niet meer en het begint te schemeren. Na een dik kwartier liften gaat een droompje in vervulling. Een klein Smartje rijdt speciaal om naar de luchthaven. De bestuurder bewijst in een bocht dat zijn 'Mercedes' geen toonbeeld van baanvastheid is.

17u30. Een Braziliaanse schone was vanochtend drie minuten te laat voor haar vlucht naar Dublin. We lachen om ons gelijkaardig noodlot en ik geef tips over de beste slaapplek in het gebouw.

18u. Ik wissel mijn vliegbewijs in aan de desk. De onthaaldame vraagt me tien euro omdat ik niet online ingecheckt heb. Ik leg haar briesend uit dat dit praktisch onmogelijk is voor wie zonet 23 uur in een printerloze luchthaven woonde. Ze geeft toe, en ik dank haar voor haar menselijkheid.

19u45. Ik zit voor de tweede maal in het vliegtuig naar Berlijn. Ik ontdek de sterke vrouw in Dana Winner en los het paginagrote kruiswoordraadsel op. Houtsoort, 4 letters: 'TEAK'!

21u. Trompetgeschal: "Another Ryanair on-time flight!". Het aankomstuur klopt inderdaad als een bus; alleen een dagje later dan voorzien. Ik kus de Berlijnse bodem.

22u. De bus passeerde een trieste wijk met miserabele hoogbouw en een protserig Dorint-Hotel. Tevreden dat ik terug thuis ben. Ik drink een Belgisch flesje 'Bonne Espérance' op de goede afloop.

En dat wil ik ook vertellen: hoe groot ook de tegenslag, uiteindelijk krabbel je weer overeind. Ik ben nu misschien wel gelukkiger dan vroeger.

Okay, dat laatste is een citaat van Dana Winner.

[Update 16 januari 2009: Ryanairs klachtendienst betaalde me zonet 90 euro terug!]

Kaas met gaten

Een flatgebouw in zwembadstijl. Zowel de ballustrade als de ronde trappenhal aan de linkerkant stralen tegelijk iets ouderwets en fris uit.

Neulich in Belgien

Aanrijding in Moskou verovert buitenland! Zo'n krantenkop waarvan je denkt: zou het?

De formidabele verfilming van het simpele verhaal over Johnny, 'der König der Landstraße' ("Was soll Matty mit so einem Proll-Vogel anfangen?"), is in Gent al tot cultureel erfgoed verheven ("In seiner Heimat war der Film bereits ein Kassenschlager").

In het buitenland heet deze low-budget-film meestal 'Moskow, Belgium', maar Duitsland koos voor de titel 'Neulich (onlangs) in Belgien'. Dankzij goede recensies en veel reclame is de film ook hier, eventjes toch, relatief succesvol geweest.

Een recensie schrijft over Gent als ware het Vladivovstok. "Waarschijnlijk kan men die vrouw met haar vermoeid gezicht ginds in elke supermarkt tegenkomen."

Een andere recensent bejubelt de film...

Der emotionale Hindernislauf, den (Regisseur) Van Rompaey für seine proletarischen Figuren in Gang setzt, ist dank liebevoll-realistischer Charactere, trockenem Humor, treffsicheren Dialogen und gut dossiertem Sentiment hochgradig unterhaltsam.

... en gooit bloemetjes naar Matty:

Besonders Barbara Sarafian besticht als überforderte Mutter, die in schlabberiger Strickjacke kunstvoll am Rande des Nervenzusammenbruches entlangbalanciert und den heranrückenden Liebhaber einer gnadenlosen Qualitätskontrolle zieht.

Wat kan Duits toch poëtisch zijn.

Hier de hilarische trailer van de film, volledig in het Duits gedubd!

Belgistiek

Vandaag was een grote dag voor de Nederlandstalige gemeenschap in Berlijn.

Voor het eerst in meer dan een maand verscheen er in mijn dagblad Der Tagesspiegel (vergelijkbaar met De Morgen maar met extra focus op Berlijn) een artikel dat integraal over België handelde. Ik vond het minimale stukje op de eerste bladzijde van de economie-bijlage. Meerbepaald in de rubriek 'Parkett Geflüster', wat opvallend goed lijkt op 'Kreten & Gefluiser', het meest lezenswaardige onderdeel van De Standaard.

Voorwerp van spot was natuurlijk Boer Yves, de visionaire geitenhoeder uit het grootstedelijke Ieper. De bewuste zes zinnen:

Eindelijk eens een politicus die weet hoe vele kleine beleggers zich momenteel moeten voelen. De Belgische eerste minister Yves Leterme heeft bij het failliet van de Amerikaanse bank Lehman Brothers 20.000 euro uit zijn privé-vermogen verloren. Hij heeft immers een rekening bij de Citibank, zo vertelde de christen-democraat woensdag in het Belgische parlement. Dat geld was, aldus Leterme, volledig in Lehman-producten belegd.
Was dat dan optimisme of lichtzinnigheid? Gelukkig is de man geen Minister van Financiën.

Daarnaast verleende mijn universiteit vandaag een eredoctoraat aan de Hollandse schrijver Cees Nooteboom. Het initiatief ging uit van de afdeling Niederlandistik, die op de webstek toekomstige studenten ronselt met de retorische vraag "Sie wollten immer schon mal wissen, wie es sich mit dem Flämischen und dem Niederländischen verhält?".

Nooteboom verdient deze lof omdat hij Berlijn klaarblijkelijk een prominente plek in zijn oeuvre gunt. Nooteboom zou hiermee de eerste Nederlandstalige auteur zijn die buiten ons taalgebied een eredoctoraat krijgt. Een Duitser wist mij - Nooteboomnitwit - gelukkig tijdig te melden dat Cees' boeken absoluut niet te vreten zijn.

Daar drink ik een blonde Affligem op! Het bier dat vandaag op het European Beer Star-kampioenschap in Nürnberg tot 'beste Belgische pils' verkozen werd, zo meldt De Standaard trots. Nog niks over vernomen in Duitsland...

Check Point Curry

Aan de uitgang van S-Bahnhof Friedrichstraße zag ik een Imbiss met de originele naam 'Check Point Curry'. Deze eettent bevindt zich langs de Spree, op een paar honderd meter van Duitslands belangrijkste politieke instellingen en vlakbij de sjieke wijk rond Unter den Linden.

Het kraam is een kubusvormige container die aan een bouwwerf plakt. Zo zie je rechtsboven nog een glimp van een stelling en linksachter twee (mooiere) werkcontainers op elkaar.

Onder de gesponsorde parasol hangt een verkeersbord (parkeerverbod...) dat wellicht nog deel uitmaakt van de werf. De verlichting op het 'terras' komt van een tl-buis, die misschien ook tot de werfverlichting behoort. Ik veronderstel dat het niet-afsluitbare terras, inclusief drankfrigo, elke dag ergens wordt binnengezet.

Dankzij een golfplaat worden klanten beschermd tegen regen en vallende bakstenen. Het harde plastieken scherm aan de rechterkant van de toog zet de klanten uit de wind, maar komt jammer genoeg los. Waar de diagonale afvoerbuis naartoe loopt, blijft een mysterie.

Aan wervende reclame is in elk geval gedacht. De uitbaters krijtten immers de prijs van de koffie (0,50 euro) op het houten brico-paneel vooraan. Een crimineel schreef daarboven kleintjes 0,2, maar was zo attent dat ook in krijt te noteren. Het rode reclamepaneel aan de zijkant van de container hangt scheef.

Ik vraag me af hoe de container er aan de binnenkant uitziet, en nog meer hoe de worsten smaken... Ik had helaas geen honger. Hoe zou dat toch komen?

Tempelhof

Vorige week sloot Flughafen Tempelhof de deuren. Deze West-Berlijnse locatie heeft een zwaar beladen historische betekenis. Eind jaren veertig fungeerde het door Hitler gebouwde complex namelijk als eindpunt van de luchtbrug, die het tijdelijk omsingelde West-Berlijn moest bevoorraden.

De kranten schreeuwden gans oktober moord en brand. Bladzijden vol pathetische lulkoek, zoals: "30 oktober 2008 zal voor altijd in het geheugen van de Berlijners gegrift blijven". Geen rechtzaak, protestbeweging of volksraadpleging (60% tegen de sluiting, maar onvoldoende opkomst) kon de sluiting echter tegenhouden.

Ook ministers en bedrijfslui waren in rouw. Niet omwille van het unieke landingsgebeuren, met een prachtig uitzicht en naast een kudde grazende schapen. Wel omdat uitchecken nergens zo vlot verliep als in Tempelhof. Hier wandelden passagiers geen marathon op horizontale roltrappen, maar belandden ze meteen in de grote hal, waar alle bagage op één (1!) bagageband cirkelde. De rolcontainer vlotjes in de U-Bahn duwen, en twintig minuutjes later triomferen aan Brandenburger Tor.

In Berlijn schieten nog twee luchthavens over. De bedoeling is dat ook Tegel, vooralsnog het belangrijkste vliegveld, binnenkort sluit. Schönefeld, nu nog een kleine luchthaven voor low-cost-maatschappijen ver zuidelijk van Berlijn, moet vanaf 2011 de enige aeronautische toegangspoort tot de hoofdstad zijn.

Tempelhof was dus gedoemd te sluiten. Het complex getuigt toch niet van een enorme esthetische klasse en ligt bovendien midden in een woonwijk. Het reusachtige ronde gebouw (vol kantoren) en de tarmac zouden samen het grootste overheidsgebouw ter wereld vormen, na het Pentagon en het paleis van Ceaucescu. Een bloeiende wereldstad kan een dergelijke onmetelijke oppervlakte ongetwijfeld veel boeiendere bestemmingen geven.

Wel betwistbaar is het tijdstip van de sluiting. Tot mijn stomme verbazing weet de Berlijnse overheid nog niet wat ze met Tempelhof zal aanvangen. Genoeg ideeën - parken, woningen, zotte torens,... - maar nog geen architect, laat staan een visionair plan. Daarnaast organiseert Duitsland de komende jaren nog een aantal grote evenementen (bvb. het WK vrouwenvoetbal), terwijl de luchthaven in Schönefeld nog aan het uitbreiden is.

Zolang er niks beweegt, staat Tempelhof leeg. Dat verkiest de Berlijnse overheid boven het draaiende houden van een verlieslatende luchthaven. In de overgangsperiode zorgen nog een paar werknemers voor het onderhoud, en negen brandweermannen blijven stand-by.

Maar het doek is dus definitief gevallen. Met een sjiek feest voor 500 vips in de luchthal, zonder het gehoopte grote afscheidsfeest voor alle verslagen Berlijners. Een nieuwe ontgoocheling.

Allerzielen

Om iedereen gerust te stellen: dankzij Hem bevind ik mij - na een dikke maand - nog steeds op het rechte pad.

Deze week viert Berlijn geen allerheiligen, allerzielen, geïnstitutionaliseerd kerkhofbezoek of vakantie. Op 13 november is het wel Volkstrauertag (Nationale Rouwdag), vooral ter herdenking van oorlogsslachtoffers.

Toch een zalige hoogdag aan allen!

Golf VI

Volkswagen zwierde zopas het nieuwste (zesde) model van zijn prijsbeest (de Golf) op de Duitse markt. De laatste versies van de Golf leken me de Jacky Lafon en Martine Jonckheere van de automobielsector. Sympathiek, populair en alomtegenwoordig. Maar evengoed: stijlloos, ordinair en banaal.

Dankzij de financiële crises krijgt "der neue Golf" echter een Porsche-status. De eerste week zag ik liefhebbers al steelse blikken naar een zeldzame Golf VI werpen. En de lancering van deze krappe klasbak (vanaf 16.500 euro) gaat gepaard met een sjieke promo-campagne.

Op verschillende toplocaties (alleen al op Potsdamer Platz aan vier gevels) hangen reusachtige affiches tegen de grootste gebouwen. Gezichtsbedrog, want zowel de 'gevel' als de bolide zijn op een doek van tientallen vierkante meter gedrukt.

Het promotiefilmpje benadert de Golf VI als een zeldzame achttien karaat diamant. Wie de sektarische intro overleeft, kan een drievoudige 'Sinnesfahrt' maken en zo de Golf VI 'sehen, hören und fühlen'. Geniet van het voorbijzoevende ventilatierooster, bestudeer de detailbeelden van dashboard en deurklink en verwerf de broodnodige kennis over de lederen zetelbekleding. Een lust voor alle zintuigen!

Voor het collectieve geheugen: Golf I, II, III, IV en V.

Pantoffelhelden

In het gigantische 'neue Palais' in Potsdam (een historische stad in het zuidwesten van Berlijn) mogen de marmeren en planché vloeren niet beschadigd worden. Daarom moeten bezoekers hun schoenen in enorme grijze, pluizige sloefen schuiven.

Gewoon wandelen met dit schoeisel is praktisch onmogelijk. Bijgevolg schaatst iedereen door de barokke zalen, zonder de voeten op te tillen. Als pubers op bompapantoffels. Geen vanzelfsprekendheid voor ouden van dagen, zo bleek...

King Bushido

Een Bulgaarse medestudent gedroeg zich laatst euforisch. Zijn grote held Bushido gaf een uniek optreden. Het enige dit jaar, en dan nog gratis, hier!

Ik gaf licht beschaamd te kennen dat het begrip 'Bushido' geen enkele spaarlamp in mijn bovenkamer deed branden. De fan reageerde enigzins ontzet. Want Bushido is een Berlijns-Tunesische Gangsta-rapper met wereldfaam tot in Bulgarije. 'King Bushido', zoals hij zich bescheiden laat vergoddelijken, wou zijn fans eens bedanken voor de goede samenwerking. En tegelijk promotie maken voor zijn nieuwe biografie, die nu al een bestseller is.

De O2-World (zeg: 'oow two', niet 'oo zwei'), een modern Sportpaleis aan de oever van de Spree, vormde de perfecte locatie. Zo'n typische commerciële multitempel, aan de buitenkant behangen met een gordijn van flikkerende neonbuizen.

De arena zat niet bomvol, maar er kwamen toch meer dan 10.000 mensen op deze buitenkans af. Dit publiek bestond uit een weinig hoopgevende mix van 'Hartz IV'-klanten (leefloners), allochtonen en postmoderne proletariërs. In één neologisme: Precariaat.

Het concept verliep dan ook erg gestructureerd. Tijdens elk lied maakte iedereen dezelfde beweging. Alsof ze sloom met de vlakke hand op het dak van een SUV mepten. Na elk nummer bedankte King Bushido uitvoerig zijn fans en riep naar DJ Stickle: "gib den Beat!" of "drück auf Play!". Vervolgens legde de platenboer enkele goedklinkende noten op. Vaak een intro die naar pakweg Coldplay deed verlangen. Maar dan begon King Bushido te rappen in een onverstaanbaar Duits. Naar verluidt geregeld seksistisch en racistisch, waardoor de King niet op de radio geduld wordt en een underground-figuur blijft.

Meermaals maakte King Bushido het volk er attent op dat ze zich weldegelijk in Berlijn bevonden. Desbetreffende beweerde hij trots dat dit de mooiste stad ter wereld is. De reactie op deze stelling was nogal lauw. Ik vreesde dat het precariaat dit predikaat eerder voor Emirdag of Ibiza reserveerde.

Edoch, het dient gezegd: de muziek klonk niet slecht en het publiek was vriendelijk en vredig. De koning is dood, lang leve Bushido!

Galeria Kaufhof

Aan Alexanderplats kunnen wereldburgers winkelen in 'Galeria Kaufhof'. Dit warenhuis is familie van de Inno, maar wel iets protseriger.

Toch heeft deze Kaufhof een streepje voor. Wie er de roltrap terug naar beneden wil nemen, hoeft niet de halve winkel door te hossen, zoals in de Gentse Innovation wel het geval is. Aan beide kanten van elke etage zijn hier immers vier roltrap-uiteinden.

Ik passeer dus niet langer langs de volledige collectie van Tommy Hilfiger, als ik enkel op zoek ben naar een strakke spijkerbroek van Armani of een esthetisch verantwoord espresso-apparaat van Alessi.

Een galerij naar mijn hart!

Schutz

De straat waar ik woon, is qua indeling vergelijkbaar met de Begijnhoflaan in Gent. 's Nachts, tussen tien en zes, heerst er een strikt snelheidsverbod. Hoogslapers halen het dan van laagvliegers.

[der Lärm = lawaai; der Schutz = bescherming]

Het 'Bezirksamt (district) Pankow' schreef een kunstconcours uit om meer leven in de straat te brengen. Deze weg loopt immers kilometers verder over in de drukke ring rond Berlijn. Zo vormt de baan een lange trechter van de autostrade naar de verschillende invalswegen.

Het project 'innenhaut~aussenhaut' beschilderde verschillende linden langs de trambaan met witte figuren. Volgens de officiële uitleg wil de kunstenares op deze manier onderbrekingspunten aanbrengen ('Innehalten' = even onderbreken), die de zuivere passage structureren en de aandacht vestigen op het verdwijnen van het vroegere karakter van de straat.

Ik kijk naar buiten en zie amper auto's. Ik open het raam en hoor nauwelijks geluid. Ik denk terug aan de voorbijdaverende treinen in de Kortrijksesteenweg, en aan het continu zoevende autoverkeer op de Keizervest, zesde verdieping.

Een plakkaat deelt mee dat de kunstenares boomvriendelijke verf gebruikte. Stammschutzfarbe.

Ik voel me bijna overbeschermd, in deze zó rustige en aangename straat.

Schoenenweb

In de Torstrasse 166 mochten twaalf kunstenaars onlangs de lege kamers kunstzinnig inrichten. Als publiekstrekker hingen ze een hoop schoenen aan rode draden tegen de gevel.

Net onder de dakgoot glinstert een scho(e)ne spreuk: "es gibt immer was zu tun".

sei berlin

Aan het Rotes Rathaus, het Berlijnse stadhuis, hangt momenteel een groot vierkant spandoek.

Het opschrift luidt: "wees uniek, wees verscheiden, wees Berlijn!". De banner werft voor de imagocampagne 'sei berlin'. In 2008 moet deze marketingstunt de harten van de Berlijners veroveren, volgend jaar volgt de rest van de wereld.

Iedereen kan zijn eigen 'sei'-spreuken intypen op de site. "sei feuer, sei flamme, sei berlin" bijvoorbeeld. Of iets vreemder: "sei behindert (gehandicapt), sei dabei, sei berlin".

Dit concept kwam me bekend voor. De laatste verkiezingscampagne van de sp.a. Met vele varianten, zoals "JA! Het is tijd voor Johan".

Ik hoop voor Berlijn dat de campagne deze keer wél aanslaat...

DDR-Kultrad

In Berlijn is alles veraf, en niks dichtbij. De lustige stapper ("nou, dat eindje haspel ik wel effe met de benenwagen af") komt er vaak bekaaid van af. Voor bijna elke verplaatsing is de U-Bahn het meest geschikte vervoermiddel. Een fiets is wel praktisch in de nabije omtrek. De voorzieningen voor tweewielers zijn niet schitterend, maar niettemin aanwezig.

Via een Berlijnse website voor tweedehandse rommel stootte ik op een annonce, getiteld 'DDR-Kultrad'. De verkoper verwachtte me in Neukölln, een wijk zo multicultureel als Ledeberg, maar wel zo groot als Gent. Aan de telefoon waarschuwde hij me vriendelijk edoch kordaat: "Herr Lukas, ich warte nur zehn Minuten!".

Ik was vroeger op de afspraak dan de eigenaar, die net terug kwam van moskeebezoek. Op slag was ik verkocht. Het aanzienlijke slapstickgehalte verkrijgt de fiets door het erg hoge stuur. In het ijzeren bakje onder de zadelpen kan ik vlotweg een DDR-fietskar pluggen. En ik droomde al erg lang van een op de diagonale kaderbuis gemonteerde derailleur-hendel.

Voor een prikje kon ik zo de trotse bezitter worden van deze wondermooie, stevige ("DDR-kwaliteit") oldtimer ("20 à 30 jaar oud"). Voor het harde bruine zadel zal ik later moeiteloos 30 euro vangen, zo pochte de verkoper. Ik vroeg me binnensmonds af waarom deze verkoper de hele fiets dan voor vijf euro minder verkocht, maar zweeg als een jood.

Ook al had mijn verkoper duidelijk aan deze lichtblauwe slee gesleuteld, toch wou ik even bij een erkende fietshandelaar langslopen. De reparaties kostten evenveel als de fiets zelf. Maar met goed werkende remmen verklein ik de kans op een Hasselbachertje of Haidertje, me dunkt.

Naar verluidt worden er regelmatig fietsen gestolen in Berlijn. Ik vertrouw erop dat ze mijn ijzerwinkel niet jatten. Alleen al omdat mijn oude Belgisch slot wellicht duurder was dan mijn nieuwe fiets.

Nu afwachten hoe lang dit DDR-vehikel nog zal snorren...

Honecker-bunker

Wie Berlijn noordelijk verlaat, ziet geen eindeloze industriezone voorbijflitsen. De hoofdstad loopt immers meteen over in het oerduitse platteland. Daar, ergens verscholen in een bos, ligt 'Object 17/5001'. Oftewel: de 'Honecker-bunker'.

De Oost-Duitse communisten bouwden deze ondergrondse bunker om hun politbureau te beschermen tegen een mogelijke nucleaire, chemische of biologische aanval. De werken duurden een dikke vijf jaar, het complex was klaar in 1983. Uitzonderlijk staat de bunker enkele maanden open voor het publiek. We kregen er een zeer indrukwekkend rondleiding, al verstond ik geen jota van de technische uitleg.

De bunker telt drie verdiepingen en vierhonderd ruimtes. Vierhonderd mensen konden hier twee weken overleven. De bemanning kon afwisselend slapen in drie piepkleine slaapkamers met elk vijf stapelbedden (drie hoog). Honecker kon over een vijftal mooie privé-vertrekken beschikken.

Dankzij een ingenieus verluchtingssysteem kon de bunker bij een atoomaanval 36 uur hermetisch afgesloten worden. Maar het meest tot de verbeelding spreekt de controlekamer van de bunker:

Erich Honecker, vanaf begin jaren zeventig tot 1989 het feitelijke (staats)hoofd van de DDR, bezocht de bunker welgeteld één keer. Hij verliet het complex na vijftien minuten, compleet gedegouteerd.

Of de Navo wist wat hier gaande was, is voer voor discussie. Na de val van de muur werd de plek in elk geval snel gevonden. De bunker werd in ijltempo leeggeroofd, zodat er nu jammer genoeg weinig overblijft van de oorspronkelijke inrichting.

Vandaag staat de - nooit daadwerkelijk gebruikte - Honecker-bunker bij de bookmakers met stip genoteerd in de categorie 'gigantisch en nutteloos bouwwerk waarvoor tonnen geld over de balk werden gegooid'. Perfide paranoia in het pittoreske plaatsje Prenden...

PS: Hier een filmpje van zes minuten over de Honeckerbunker. Wie niet op de schele blik van de gids let, krijgt een zeer representatieve digitale rondleiding!

Ikeaans

Ik waan me in het hoge noorden. Mijn straat draagt de naam Wisbyer, naar een stadje op een Zweeds eiland. Ook voor andere straatnamen in de nabije omtrek zocht men inspiratie in Scandinavië. De steden Trelleborg, Lund, Upsala (in Zweden), Kopenhagen, Bornholm (Denemarken) en Stavanger (Noorwegen), evenals Noordkaap, Ibsen (de Noorse schrijver), Thule (een benaming in de oudheid voor het mythische 'uiterste Noorden', aldus Wikipedia),...: allen zijn ze vereeuwigd in mijn wijk.

Ook mijn kot ademt Zweden. Zowel mijn eigen kamer als de rest van nummer 59 zijn volledig Ikeaans ingericht. 360 graden berk, plus een planché vloer. Let trouwens op het anderskleurige horizontale balkje linksonder, dat ik traditiegetrouw fout monteerde.

Hoera dus voor ’s werelds meest studentvriendelijke meubelzaak! Want wie heeft nergens een Billy-kast, een vierkant tafeltje ('Lack', 9,99 euro) of een doorzeefde bestekcilinder staan? In hoeveel wachtzalen mag de tijd aangenaam voorbijtikken in een Tullsta-fauteuil?

De wijk Friedrichshain wilde blijkbaar een passend eerbetoon brengen aan Ingvar Kamprad en co. Twee gevels werden in de Ikea-kleuren geschilderd, met omgekeerde schakering en licht verschillende tinten.

Simpel maar geslaagd. Zoals Ikea.

Herfst

Bar weer in Berlijn, met regenbuitjes op ongeregelde tijdstippen. Maar af en toe priemen zalige zonnestralen door het grauwe wolkendek. Overal hangt klimop aan de gevels, wat in herfsttijden een breed kleurenpalet oplevert.

[Een ecolo laat mij weten dat bovenstaand natuurfenomeen geen klimop maar 'wingerd' is. Berlijn weet het gigantische gat in mijn fauna&flora-kennis voorlopig dus niet op te vullen...]